Ένα σημαντικό απόκτημα προστέθηκε στη συλλογή του Ιστορικού Αρχείου της Εταιρείας Μελετών Λαυρεωτικής. Πρόκειται για μια ορειχάλκινη πλακέτα διαστάσεων 6,49×4,90εκ. που εκδόθηκε το 1902 προς τιμήν του επιφανούς Γάλλου μηχανικού μεταλλείων και επιχειρηματία Charles Ledoux.
Στην εμπρόσθια όψη της απεικονίζεται το τιμώμενο πρόσωπο συνοδευόμενο από τα εξής: Επιγραφή «AETATIS SUAE LXV» (Ηλικία του 54), το όνομα του χαράκτη C. Theunissen και η χρονολογία 1902, ενώ στο κάτω μέρος δεξιά το όνομα του C.Ledoux και θυρεός με χιαστί μεταλλευτική ράβδο και σφύρα (βαριά) – τα σύμβολα των μεταλλευτών – και αριστερά αποτυπώνεται η λάμπα λαδιού των μεταλλωρύχων να κρέμεται από άγκιστρο, ενώ αριστερά-δεξιά τα αρχικά b και ανεστραμμένο c (bonne chance=καλή τύχη).
Στην οπίσθια όψη: Ένας μεταλλωρύχος που εργάζεται με μια σφύρα (βαριά) σε ένα βαγονέτο, με φόντο τις εγκαταστάσεις μεταλλευτικού εργοστασίου και σιδηροδρόμου, στην άνω αριστερή γωνία ο θυρεός της Ισπανίας, ενώ δεξιά οι σημαντικοί σταθμοί της σταδιοδρομίας του Ledoux, με χρονολογική σειρά:
- Ecole des Maîtres Mineurs d’Alais (Σχολή των Τεχνολόγων Μεταλλείων του Alais Γαλλίας)
- Ecole des Mines de Paris (Σχολή των Μηχανικών Μεταλλείων του Παρισιού)
- Chemin de Fer du Laurium (Σιδηρόδρομος του Λαυρίου)
- Houillères de Ronchamp (Ανθρακωρυχεία του Ronchamp Γαλλίας)
- Mines d’Anzin (Μεταλλεία του Anzin Γαλλίας)
- Houillères de Belmez (Ανθρακωρυχεία του Belmez Ισπανίας)
- Mines Fonderies Chemins de Fer de Penarroya (Μεταλλεία-Χυτήρια-Σιδηρόδρομοι της Εταιρείας Penarroya)
Ο Charles Ledoux (1837-1927), υπήρξε μια εξέχουσα προσωπικότητα της Γαλλίας με εξαιρετικές σπουδές και λαμπρή επαγγελματική σταδιοδρομία στη μεταλλευτική βιομηχανία της Γαλλίας και της Ισπανίας. Ιδρυτής της «Μεταλλευτικής και Μεταλλουργικής Εταιρείας Penarroya» τo 1881, η οποία με την πάροδο του χρόνου απορρόφησε πολλές άλλες εταιρείες του κλάδου, μεταξύ των οποίων και την Γαλλική Εταιρεία Μεταλλείων Λαυρίου το 1930, και αναπτύχθηκε σε επιχείρηση με διεθνή δραστηριότητα.
Ο C.Ledoux ήρθε και έμεινε στο Λαύριο στο τέλος του 1869 και αρχές του 1870, ύστερα από πρόσκληση της πρώτης μεταλλουργικής εταιρείας, της «Hilarion Roux et Cie», για να μελετήσει και χαράξει τον βιομηχανικό σιδηρόδρομο σε γραμμή στενού εύρους (ενός μέτρου). Στόχος του έργου ήταν η αδιάκοπη τροφοδοσία των μεταλλουργικών καμίνων στο λιμάνι του Λαυρίου με αρχαίες σκωρίες και εκβολάδες από τις μεγάλες αποθέσεις στις γύρω περιοχές, ενώ μέχρι τότε η μεταφορά γινόταν οδικώς με 200 βαγόνια που τα έσερναν άλογα (αμερικάνικος σιδηρόδρομος, ιπποσιδηρόδρομος). Εμπνευστής του έργου ήταν ο Ανδρέας Κορδέλλας, τότε αρχιμηχανικός της Εταιρείας «Roux», ο οποίος συνεργάσθηκε με τον Ledoux. Η υλοποίηση αυτού του έργου υπήρξε η πρώτη μεγάλη επιτυχία του Ledoux από τεχνικής και οικονομικής άποψης.
Μετά την επιστροφή του στη Γαλλία, ο Ledoux δημοσίευσε δύο σημαντικά έργα που αφορούν στην εμπειρία του από την παραμονή του και την εργασία του στο Λαύριο:
Το πρώτο, «Le Laurium et les mines d‘argent en Grèce» (Το Λαύριον και τα μεταλλεία αργύρου στην Ελλάδα) δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Revue des Deux Mondes» (Επιθεώρηση των Δύο Κόσμων) την 1/2/1872. Σ’ αυτό παραθέτει την ιστορία του αρχαίου Λαυρίου και των μεταλλείων του και αναφέρεται στα σύγχρονά του γεγονότα σχετικά με την ίδρυση και λειτουργία της εταιρείας «Roux» και τις διεκδικήσεις μεταξύ αυτής και του Ελληνικού Δημοσίου για την κυριότητα των εκβολάδων, ενώ παράλληλα περιγράφει γλαφυρά την κοινωνία εκείνης της εποχής. (Σημ. Η πολύτιμη αυτή έκδοση υπάρχει στη Βιβλιοθήκη-Ιστορικό Αρχείο της Ε.ΜΕ.Λ.).
Το δεύτερο, «Description raisonnée de quelques chemins de fer à voie étroite» (Αιτιολογημένη περιγραφή ορισμένων σιδηροδρόμων στενού εύρους) που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Annales des mines» (Χρονικά των μεταλλείων) το 1874, αναφέρεται με κάθε λεπτομέρεια στη μελέτη του βιομηχανικού σιδηροδρόμου του Λαυρίου (χάραξη, διαδρομή, τροχαίο υλικό) και παραθέτει τους μαθηματικούς υπολογισμούς και τις δοκιμές που χρησιμοποίησε μαζί με τους συνοδευτικούς χάρτες και σχέδια, όπως της σήραγγας (tunnel) της Καμάριζας μήκους 265,25μ., της πρώτης σήραγγας που κατασκευάστηκε στην Ελλάδα. Για την εποχή του, ο σιδηρόδρομος στενού εύρους που πρώτα υλοποιήθηκε στο Λαύριο (τέλη 1869-8/1971) και μετά σε πολλά άλλα μέρη, υπήρξε μια πρωτοποριακή μέθοδος που ωφέλησε ιδιαίτερα την εξορυκτική μεταλλοβιομηχανία. Το έργο αυτό του σιδηροδρόμου Λαυρίου-Καμάριζας-Μπερτσέκου μήκους 10 χλμ. ήταν το πρώτο στην Ελλάδα (ως βιομηχανικός σιδηρόδρομος, τέλη 1869-8/1871), δεύτερο σε σχέση με τον αστικό σιδηρόδρομο Πειραιώς-Αθηνών (1868).
Λαύριο, 23 Φεβρουαρίου 2021
Το Δ.Σ. της Εταιρείας Μελετών Λαυρεωτικής
