ΟΡΥΚΤΑ ΤΟΥ ΛΑΥΡΙΟΥ ΣΕ ΓΡΑΜΜΑΤΟΣΗΜΑ ΓΟΥΙΝΕΑΣ

Αριστείδης Γ. Κανατούρης

11 Μαρτίου 2021

Τα ορυκτά που κρύβει στα σπλάχνα της η λαυρεωτική γη με την ποικιλία των χρωμάτων τους, την πολυμορφία των κρυστάλλων τους και τις ανταύγειες του φωτός πάνω σ’ αυτά, δεν παύουν να αποτελούν αντικείμενο θαυμασμού και μελέτης από ειδικούς ερευνητές, ορυκτοφίλους, συλλέκτες και ευρύ κοινό.

Μια ακόμη διεθνής προβολή εξαιρετικών δειγμάτων ορυκτών σκωρίας του Λαυρίου γίνεται από ειδική σειρά οκτώ γραμματοσήμων σε ένα φυλλάδιο (φεγιέ) που εξέδωσε η Γουινέα τον Νοέμβριο του 2020, στη σειρά «ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ ΓΝΩΣΤΩΝ ΟΡΥΚΤΩΝ». Στο φύλλο αυτό υπάρχει σύντομη αναφορά στα μεταλλεία του Λαυρίου και στη μεταλλευτική δραστηριότητα κατά την αρχαιότητα και την σύγχρονη εποχή.

Τα προβαλλόμενα ορυκτά ανήκουν στη συλλογή του Christian Rewitzer, Γερμανού ερευνητή των ορυκτών της Λαυρεωτικής και ειδικότερα των ορυκτών σκωρίας και λιθαργύρων από το 1968. Ο Christian Rewitzer έχει ανακαλύψει δεκάδες ορυκτά σκωρίας και είναι συγγραφέας μαζί με τους Piet Gelaude (Βέλγος) και Piet Van Kalmthout (Ολλανδός) του βιβλίου των σκωριών «Laurion: The Minerals in the Ancient Slags».

Το φυλλάδιο αυτό των γραμματοσήμων της Γουινέας, το οποίο απέκτησε το Ορυκτολογικό Μουσείο Λαυρίου της Εταιρείας Μελετών Λαυρεωτικής, έρχεται να προστεθεί σε άλλα γραμματόσημα με το ίδιο θέμα που είχε προσφέρει ο ορυκτόφιλος συνεργάτης μας Branko Rieck.

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΦΥΛΛΑΔΙΟΥ

Εικονίζονται δείγματα των ορυκτών:

Συλλογή και φωτογραφίες: Christian Rewitzer

Και συνοδεύονται από το κείμενο:

GISEMENTS DE MINERAUX MONDIALEMENT CONNUS

LAURION

La péninsule attique de la Grèce, qui est bordée sur trois côtés par la mer Égée, détient la plus grande zone minière européenne dans l’antiquité. Les premières traces d’extraction de l’argent peuvent être trouvées dès le 3^ème millénaire avant JC. L’apogée de l’exploitation minière, cependant, se situe entre le 6^ème et le 4^ème siècle avant JC. Ce n’est qu’au cours du XIXe siècle que l’exploitation minière a repris son essor. Les dernières activités minières ont été arrêtées en 1984.

L’exploitation minière ancienne et les conditions géologiques et minéralogiques spéciales des gisements de Laurion ont conduit à une abondance unique au monde de minéraux rares et colorés (plus de 700). Pour un certain nombre de minéraux, Laurion est la localité type.

Μετάφραση:

ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ ΓΝΩΣΤΩΝ ΟΡΥΚΤΩΝ

ΛΑΥΡΙΟΝ

Στην Ελλάδα, η χερσόνησος της Αττικής, που περιβάλλεται στις τρεις πλευρές της από το Αιγαίο πέλαγος, περικλείει την μεγαλύτερη μεταλλευτική ζώνη της Ευρώπης κατά την αρχαιότητα. Τα πρώτα ίχνη εξόρυξης αργύρου [ΣτΜ: το ορθόν είναι «εξόρυξης μεταλλευμάτων αργυρούχου μολύβδου»] ανευρίσκονται ήδη από την 3^η χιλιετία π.Χ. Όμως, η μεταλλευτική δραστηριότητα φθάνει στο απόγειό της μεταξύ των 6^ου και 4^ου π.Χ. αιώνων, ενώ μόλις κατά τον 19^ο αιώνα αναπτύχθηκε ξανά. Οι τελευταίες μεταλλευτικές δραστηριότητες σταμάτησαν το 1984. [ΣτΜ: οι μεταλλευτικές δραστηριότητες σταμάτησαν το 1977 και οι μεταλλουργικές το 1989]

Η μεταλλευτική δραστηριότητα των αρχαίων και οι ειδικές γεωλογικές και ορυκτολογικές συνθήκες των κοιτασμάτων του Λαυρίου οδήγησαν σε μια παγκοσμίως μοναδική αφθονία σπάνιων και έγχρωμων ορυκτών (πάνω από 700). Ένας συγκεκριμένος αριθμός απ’ αυτά είναι χαρακτηριστικά ορυκτά (type-locality) του Λαυρίου.

Ο Συλλέκτης και φωτογράφος Christian Rewitzer

Ο Γερμανός Christian Rewitzer είναι ερευνητής των ορυκτών της Λαυρεωτικής και ειδικότερα των ορυκτών σκωρίας και λιθαργύρων από το 1968. Έχει ανακαλύψει δεκάδες ορυκτά σκωρίας και είναι συγγραφέας μαζί με τους Piet Gelaude (Βέλγος) και Piet Van Kalmthout (Ολλανδός) του βιβλίου των σκωριών:

Piet Gelaude, Piet van Kalmthout, Christian Rewitzer Laurion: The Minerals in the Ancient Slags, Nijmegen, 1996

(βλ. http://pietvankalmthout.ruhosting.nl/laurion/introduction.htm)

Ευχαριστίες στους φίλους Γιώργο Ν. Δερμάτη, Δρα Ιστορίας και Μιχάλη Γ. Φίτρο, MSc Γεωλόγο, για την συμβολή τους σ’ αυτό το κείμενο.